Skip to main content

Yaşlanan Yumurta Tavuklarının Üretim Döngüsünü Uzatmak İçin Beslenme Yaklaşımı

Modern yumurta tavuğu endüstrisinde, ticari yumurta tavuklarının tek üretim döngüsü, üremenin sürekli iyileştirilmesi ve beslenme araştırmalarının derinleştirilmesiyle genişletilmiştir. Artık 90-100 haftalık yaşa kadar büyüyebiliyorlar. Tavuk başına yaklaşık 470 yumurta sağlanabilmekte ve mevcut üretim uygulamaları ile yumurtlama oranı %70'in üzerine çıkabilmektedir. Bu arada, daha yaşlı yumurta tavuklarının da hayatta kalma oranı %90'ı geçebilmektedir.

Üretim döngüsünün uzatılması hem finansal hem de çevresel faydalar sağladığından, kaynakların etkin kullanımına yönelik iyi bir yaklaşımdır. Örneğin, Birleşik Krallık ‘ta tavuk başına 25 yumurta daha fazla alınması, potansiyel olarak yumurtacı ve damızlık tavuk sayısını yılda 2,5 milyon adet azaltabilir. Çevre açısından, yumurta tavuğu üretimini 10 hafta uzatmanın düzine yumurta başına 1 gram azot tasarrufu sağlayabileceği sonucuna varılmıştır. Bu arada, uzatılmış bir üretim döngüsü, yetiştirme döneminde daha fazla kar sağlayabilir ve maliyetlerden tasarruf sağlayabilir.

Yaşın Yumurta Tavukları Üzerindeki Etkisi Nedir?

Yumurta tavuklarında yaşlanmanın yumurta verimini olumsuz etkilediği bilinmektedir. Üretim oranının yanı sıra yumurta kalitesi de yaştan, özellikle de Haugh birimiyle ölçülen yumurta kabuğu kalitesinden (kırılma mukavemeti) ve iç tazelikten etkilenir (Tablo 1). 90 haftalıkken verim oranının 30 haftalıktan %20 daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Benzer şekilde hayatta kalma oranı 30 haftaya göre %5 azalmaktadır. 90. haftadaki Haugh birimi, 30. haftaya kıyasla %14,58 azalmaktadır.

tablo içeren bir resim

Açıklama otomatik olarak oluşturuldu

Tablo 1: Yaşın yumurta tavuğu üretimi ve yumurta kalitesi üzerindeki etkisi (Hy-Line International'dan veriler)

Ayrıca, yaşlı tavuklar strese ve bağışıklık sorunlarına karşı daha savunmasız olma eğilimindedir. Genç kanatlılarla karşılaştırıldığında, yaşlı yumurta tavuklarının antioksidan durumu daha zayıftır. Bu durum yaşa bağlı ve çevresel oksidatif stres nedeniyle organ ve doku hasarıyla başa çıkma yeteneklerini etkileyebilir.

Uzun Döngüde Üretim Nasıl Uzatılır ve Yumurta Kalitesi Nasıl Korunur?

Uzun üretim ve güçlü yumurta kabuğu kalitesi için genetik seçilimin yanı sıra, beslenme, yumurta tavukları üretiminde önemli bir rol oynar. 100 haftalık bir üretim döngüsüne ulaşmak için, civcivlerin yarka aşamasında iyi gelişmiş olmasını sağlamak çok önemlidir. Beslenme, üretim döngüsü boyunca, özellikle besin emiliminin ve bağışıklığın azaldığı geç yumurtlama döneminde yakından izlenmelidir.

Yeterli enerji, tavuğun vücut büyümesi, tüylenmesi ve üretimi için gereksinimlerini karşılayabilir. Ancak aşırı besleme, verim oranını ve yumurta kalitesini olumsuz yönde etkileyen aşırı kilolu tavuklara yol açabilir. Protein ve daha da önemlisi amino asit dengesi yumurta boyutunu veya ağırlığını etkiler. Bununla birlikte, daha uzun üretim için, yemin yalnızca küçük bir bölümünü temsil etseler bile iz mineraller de dikkatle değerlendirilmelidir. Araştırmalar, yumurta kabuğu kalitesi ve yumurta tazeliğinde iz mineral beslenmesinin önemini düzenli olarak göstermiştir.

Yumurta tavuklarında iz mineraller (Cu, Mn, Fe, Zn, Se) kemik ve yumurta kabuğu oluşumunda kritik görevler üstlenirler. Yumurta kabuklarını oluşturmak için kullanılan başlıca kalsiyum rezervi olan kemik dokusunun oluşumunu ve homeostazını düzenlemeye yardımcı olurlar. Yumurtalar üreme sisteminde üretildiğinde, iz mineraller kabuk oluşumu sırasında doğrudan kalsiyum kristalleri ile etkileşime girer ve yumurta kabuğunun genel kalitesini etkiler.

Yumurta Tavuklarının Yaşlanmasında Selenyumun Önemi

Doğal yaşlanma, oksidatif strese, özellikle doku ve organlarda hücresel zarlara, organellere, proteinlere ve DNA'ya zarar veren reaktif oksijen türlerinin (ROS) birikmesine katkıda bulunur. Bu nedenle, oksidatif stres tepkisini artırarak ROS üretimini nötralize etmek çok önemlidir. Temel bir iz mineral olan selenyum, antioksidan savunma sistemine katılarak ROS aşırı üretimini baskılar ve yumurta tavuklarında hücre hasarını ve apopitozu hafifletir.

Sel-Plex®, Alltech'in tescilli organik selenyumlu maya şeklidir. Yirmi yıllık araştırmalar,  Sel-Plex®in diğer selenyum kaynaklarına kıyasla katı büyüme, üreme performansı ve sağlık standartlarını karşılamak için yetiştirilen modern çiftlik hayvanlarının selenyum gereksinimlerini karşılamada daha etkili olduğunu göstermiştir.

Çeşitli çalışmalar, stres ve bağışıklık tepkisi arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Daha yaşlı yumurta tavukları oksidatif strese karşı daha duyarlı olmakla kalmaz, aynı zamanda bağışıklık yetersizliği nedeniyle hastalıklara karşı daha savunmasızdırlar. Antioksidan rolüne ek olarak selenyum, hücre aracılı ve hümoral bağışıklık tepkilerinin yanı sıra enflamasyonu düzenlemedeki rolü nedeniyle canlı üretim sırasında kümes hayvanlarının bağışıklık tepkisini iyileştirebilir. Açıkçası, selenyum beslemesi, yumurta tavuklarının bağışıklığını, üretim performansını ve yumurta kalitesini optimize etmeye yardımcı olacak bir araç olarak kullanılabilir.

SY: Selenyumlu Maya, SS: Sodyum Selenit, Alltech'ten Sel-Plex®;

Yaşlı yumurta tavuklarında üretim performansının iyileştirilmesinin yanı sıra, selenyum takviyesi, patojenik bakterilerin bolluğunu azaltırken birkaç spesifik faydalı bakterinin bolluğunu da artırarak bağırsak mikrobiyotasının bileşimini modüle eder. Fonksiyonel zenginleştirme analizi, Sel-Plex® takviyesinin metabolik ilerlemeyi, bağışıklık tepkisini ve oksidatif stres tepkisini etkinleştirdiğini, bunun da güçlü bir bağışıklık sistemi ve antioksidan durum anlamına geldiğini gösterir. Genel olarak, yaşlanan yumurta tavuklarına Sel-Plex® ilavesi, bağırsak mikrobiyotasını modüle ederek bağırsak sağlığını iyileştirirken yumurta üretimini iyileştirebilir.

Doğru Selenyum Nasıl Seçilir?

Selenyum takviyeleri çeşitli şekillerde mevcuttur:

  • Sodyum selenit veya selenat gibi inorganik mineral tuzları.
  • Selenyumla zenginleştirilmiş maya gibi organik formlar.
  • Kimyasal olarak sentezlenmiş seleno-amino asitler ve seleno-amino asit analogları. 

Organik selenyumun daha yüksek biyoyararlanıma sahip olduğu iyi bilinmektedir. Ancak bu, tüm organik selenyumun aynı olduğu anlamına gelmez. Tip ve biçim, kullanıcı güvenliği, biyoyararlanımı ve etkinliğinde çok önemli bir rol oynar.

Hepsi selenyumlu maya olarak adlandırılsa da genetik düzeydeki farklı maya suşları, hücre ile selenyum dağılımında temel farklılıklara yol açabilir. Bu farklı dağıtımların raf ömrü ve biyoyararlanım açısından farklılıklara neden olabileceğini beklemek mantıklıdır.

2013 yılında Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi, L-selenometiyoninin iz metal varlığında kararsız olduğunu ve oksidasyona uğradığını bildirdi. Selenyumlu maya, kimyasal olarak sentezlenmiş selenometiyonin ile karşılaştırıldığında iz mineraller içeren bir kümes hayvanı ön karışımında yedi haftalık depolamanın ardından daha kararlıydı.

Selenyumlu mayalar arasında, Alltech'ten Sel-Plex® 'in farklı türlerde güvenliği ve biyoyararlanımı konusunda iyi bir şekilde belgelenmiştir. Sel-Plex®, yemde kanıtlanmış kararlılığa ve Se-Met'e kıyasla daha az selenyum kaybına sahiptir.

Sonuçlar

Yumurta tavuğu üretimini uzatmak, insan tüketimi için protein kaynakları sağlamanın sürdürülebilir bir yoludur. Genetik potansiyelini karşılamak için kanatlılarda çeşitli yönlerin ele alınması gerekir. Beslenme, daha uzun üretim döngüleri ve yaşlı yumurta tavuklarının sağlığı için kritik öneme sahiptir.  Sel-Plex® takviyesi, yumurtlayan yaşlı tavukların yumurtlama oranını ve yumurta kalitesini artırmak için etkili bir araçtır. Doğru selenyum kaynağının ve seviyesinin seçilmesi, yumurta tavuğunun bağırsak mikrobiyotasını, oksidatif strese tepkisini ve bağışıklığını da etkiler.

Loading...