Mikotoksinler hayvanlarınızın üretkenliğini ve refahını etkiliyor mu?

Hayvanlarınızın refahı, üretimin önemli bir bileşenidir. Uygun beslenme, barınma ve yönetimin tümü, hayvanlarda yüksek fiziksel ve zihinsel refah standartlarına önemli ölçüde katkıda bulunur. Bununla birlikte, çiftlikte eşit derecede olumsuz etkilere sahip olabilecek birçok zorluk vardır. Çiftlik operasyonlarında rol oynayan, genellikle gözden kaçan bir faktör, mikotoksinlerden kaynaklanan tehdittir. Mikotoksinler, küresel olarak tarımsal ürünlerin %60-80'ini kirleten küfler tarafından doğal olarak üretilen toksik metabolitlerdir. Mikotoksinlerin oluşumu, hem hasat öncesi hem de hasat sonrası ve ayrıca depolama sırasında meydana gelebilir. Oluştuktan sonra oldukça kararlıdırlar ve hasat, işleme ve depolama sırasında kalıcı olmalarını sağlarlar.

Ayrıca, çoklu mikotoksinler genellikle bir yem maddesini veya yemi birlikte kontamine ederek zorluğu artırır. Bu doğal kirleticilerin varlığı performans kayıplarına, açlığa, doku ve organlarda hasara, hastalık oluşumuna, rahatsızlığa ve hayatta kalma oranında azalmaya yol açarak refah standartlarını tehdit edebilir. Mikotoksinlerin etkisi karmaşık olsa da, çiftlik verimliliği, refahı ve karlılığı üzerindeki etkilerini en aza indirmek için bunların varlığı tarım endüstrisi tarafından dikkate alınmalıdır.

Yem tüketimi ve beslenme davranışında mikotoksinlerin rolü​

Hayvanlar tarafından mikotoksin tüketiminin yem alımını, yem verimliliğini ve dolayısıyla büyüme performansını etkilediği iyi bilinmektedir. Çeşitli mikotoksin türlerinin ve konsantrasyonlarının etkilerini değerlendiren meta-analitik incelemeler, örneğin piliçlerin yem tüketimini %9-17 ve ağırlık artışını %14-21 oranında azaltan mikotoksinin etkilerini göstermektedir.

Ruminantlarda mikotoksinlerin yem tüketimini azaltma ve yemleme süresini uzatma üzerindeki etkileri de bildirilmektedir. Bu hayvanlar küflere ve mikotoksinlere maruz kaldıklarında, genellikle vücut durumunu ve sağlığını etkileyen besin ve yağ depolarının harekete geçirilmesine yol açan negatif bir enerji dengesi geliştirirler. Ruminant hayvanlar için başka bir zorluk, mikotoksinlerin antimikrobiyal, antiprotozoal ve antifungal aktivitelerinden dolayı rumen mikroflorası üzerindeki etkisidir. Bu nedenle, mikotoksin bulaşmış materyallerin kontaminasyonu, yem tüketiminin ve rumen dolumunun azalmasına, yetersiz yem dönüşümüne ve sindirimine, gastrointestinal rahatsızlığa ve değişen süt üretimi veya bileşenleri gibi düşüş yönünde etkilere neden olabilir. Bu nedenle, mikotoksinlerin yem tüketimi davranışı ve performansı üzerindeki etkisi, beslenmenin hayvan refahında oynadığı kritik rolü etkileyebilir.

Mikotoksinler, hastalık oluşumu ve hayatta kalma​

Gastrointestinal sistem genellikle mikotoksinler gibi kirleticilere karşı ilk savunma hattını temsil eder. Bununla birlikte, bu koruma katmanına rağmen, mikotoksinler bağırsak seviyesinde çeşitli hasarlara neden olabilir ve emilerek daha fazla iç yaralanmaya neden olabilir. Mikotoksinle kontamine yem tüketildiğinde, mikotoksinler doğrudan mukoza ve epitele zarar vererek lezyonlara ve nekroza neden olabilir. Bu süreç, mikotoksinlerin DNA, RNA ve protein sentezini inhibe etme ve ayrıca hücre ölümünü indükleme yeteneği ile gerçekleşir. Mikotoksinlerin bir diğer kritik etkisi, sadece villus yüksekliğini azaltmakla kalmayıp aynı zamanda epitel hücreleri arasındaki sıkı bağlantı proteinlerinde bir azalma ile ölçülen bağırsak bariyer fonksiyonunu da değiştirme yetenekleridir. Bağırsak yapısındaki ve işlevindeki bu değişiklikler bağırsak biyokimyasını, besin sindirimini ve besin emilimini değiştirebilir. Bağırsak yolundaki mikotoksin kaynaklı değişiklikler yoluyla hayvanlar, E. coli​ ve Salmonella gibi patojenlerden hastalık oluşumuna daha duyarlı olabilir. Araştırmalarda, 5 mg/kg DON tüketen etlik piliçlerin nekrotik enterit lezyonları geliştirmeye daha yatkın olduğu gösterilmiştir.

Hem monogastrik hem de geviş getiren hayvanlarda immünosupresif aktivitelerinden dolayı bağışıklık sistemi mikotoksinlerin başka bir hedefidir. Mikotoksinlerin bağışıklıkta oynadığı rol genellikle çiftlikte teşhis edilemeyebilir ancak hayvan sağlığı ve esenliğinde önemli bir faktörü temsil edebilir. Kirlenmiş yem yoluyla mikotoksin maruziyeti, hastalıklara duyarlılığı, aşı programı başarısızlıklarını, üniformite sorunlarını ve genel performans kaybını artırabilir. Bazı çalışmalarda, mikotoksin tüketen kanatlılarda aşılama etkinliğinin düştüğü gösterilmiştir. Birçok faktör hastalık oluşumunu etkilemekle birlikte, mikotoksinlere maruz kalma, hayvan yemlerinde sıklıkla bulunmaları ve bağırsak sağlığı ve bağışıklıktaki önemli rolleri nedeniyle potansiyel nedenlerden biri olarak düşünülmelidir.

Bağırsak sağlığı, organ sağlığı ve bağışıklık üzerindeki etkileri sayesinde mikotoksinler, hayvanların hayatta kalmasını olumsuz yönde etkileyebilir. Yayınlanmış birçok araştırma çalışması, mikotoksinler tüketildiğinde ölüm oranında bir artış olduğunu göstermektedir. Mikotoksinlerin civciv embriyonik ölümlerini, kuzular ve buzağılar da dahil olmak üzere genç hayvanların ölüm oranını arttırdığı çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir ve döllerin hayatta kalması da etkilenebilir. Mikotoksinlerle ilişkili yaşam kalitesindeki değişiklikler ve artan ölüm oranları şüphesiz çiftlik performansında rol oynayabilir.

Mikotoksinlerle ilişkili hayvan sağlığı veya refahı sorunlarını en aza indirmek​

Mikotoksinler tarım endüstrisi için bir zorluk olmasına rağmen, yemlerdeki mikotoksin konsantrasyonunu veya hayvanlar üzerindeki olumsuz etkileri azaltmak için yönetim stratejileri mevcuttur. Mikotoksin riskini anlamak için en hayati stratejilerden biri, mikotoksin miktarının belirlenmesine ve izlenmesine izin veren analitik teknolojilerin hasat öncesi ve sonrası kullanımıdır. Bu teknolojiler, hızlı mikotoksin tespitine izin veren enzim bağlantılı immünosorbent tahlili (ELISA) tabanlı teknoloji veya sıvı kromatografi-tandem kütle spektrometrisi (LC-MS/MS) içerebilir. Analiz yoluyla, mikotoksin sorunları tanımlanabilir. Ek olarak, mikotoksinlerin hayvan üzerindeki etkilerini en aza indirmek için yem katkı maddeleri veya takviyeleri kullanılabilir. Böyle bir katkı maddesi olan maya hücre duvarı özütü (YCWE, Mycosorb, Alltech, Inc.), kompleks çözünmez karbonhidratlar bakımından zengindir, in vitro, ex vivo ve in vivo olarak çeşitli mikotoksinleri bağlama konusunda önemli bir yetenek göstermiştir. Mikotoksin sorunları yaşandığında, YCWE'nin dahil edilmesi, bu kirleticilerin neden olduğu toksik etkileri azaltmak için etkili bir tekniktir. Bu nedenle, uygun bir mikotoksin yönetim programı altında yetiştirilen hayvanların performansı, sağlığı ve refahı iyileştirilebilir.

İstek üzerine referanslar sunulabilir: Turkey@alltech.com